Op maandag 22 september 2025 om 18:30 uur brak er een brand uit in een elektriciteitskast aan Daniëlsplein in Nijmegen — en binnen minuten was het hele wijkdeel zonder stroom. Precies 300 huishoudens zaten in het donker, terwijl de Brandweer Nijmegen met meerdere voertuigen op de plaats arriveerde. Het was geen grote vlammenzee, geen rookwolken die de lucht verduisterden. Maar de geur van verbrand voedsel, die de brandweer opmerkte, sprak een duidelijke taal: er was een langdurige elektrische storing geweest, en nu was het systeem overbelast. Geen gewonden. Geen schade aan gebouwen. Maar wel een nachtelijke stroomuitval die de avond voor veel mensen onverwacht veranderde.
Hoe een klein kastje een groot probleem veroorzaakte
De elektriciteitskast stond niet in een open plek, maar in een bijgebouw — een loods aan de zijkant van een woonblok aan Daniëlsplein, een rustige straat in het centrum van Nijmegen. Het was geen openbare kast, maar een knooppunt dat meerdere huizen voorzag van stroom. Toen de stroom stopte, gingen de koelkasten uit, de lichten uit, de wifi uit. Kinderen die hun huiswerk maakten, moesten met zaklampen werken. Ouderen die hun medicijnen op tijd moesten nemen, zagen hun pillenverdeler op de grond vallen. De uitval duurde vier tot vijf uur, volgens bewoners die de lokale pers spraken. De exacte hersteltijd werd nooit officieel bekendgemaakt, maar het was duidelijk: de elektriciteitsnetbeheerder Liander moest eerst de schade beoordelen voordat er weer kon worden aangesloten.
De brandweer reageerde snel — maar er was weinig te blussen
De Brandweer Nijmegen kreeg de melding om 18:33 uur. Ze stuurden twee brandweerwagens en een technische hulpdienst, standaard bij een middelbrand in een stedelijke omgeving. Wat ze aantroffen, was ongebruikelijk: geen vlammen, geen rookschade, geen verbrande materialen. Alleen een warme, geurige kast, met een kapotte isolatie en een kortsluiting die waarschijnlijk al uren had doorgebrand. "Het was geen brand in de klassieke zin," zei een brandweerman aan Gelre Nieuws. "Het was een elektrische overbelasting die zichzelf had afgesloten — maar niet voordat het netwerk eronder was samengevallen."
Deze typologie van brand — elektrische kasten die oververhit raken door oude kabels, slechte verbindingen of te veel belasting — komt vaker voor dan men denkt. In de afgelopen vijf jaar zijn er in Gelderland minstens 17 vergelijkbare incidenten gemeld, vooral in wijken met oude bouwperiodes zoals de buurt rond Daniëlsplein. De meeste worden opgepakt voordat ze uitgroeien tot grotere rampen. Maar dit keer was de schade groter: 300 huishoudens, een volledige wijk in de duisternis.
Gratis ijs als reactie op de uitval
Maar hier komt het onverwachte: terwijl de elektriciteitsbedrijven werkten aan de reparatie, kwam er een man met een koelbox naar de hoek van Daniëlsplein en de Wijngaardstraat. Hij gaf gratis ijs aan kinderen, ouderen en gezinnen die in de warmte zaten zonder airco of ventilator. Zijn naam? Hamid. Geen achternaam. Geen bedrijf. Geen social media profiel. Alleen een YouTube-video, geüpload op dezelfde avond, met de titel ‘Brand in Elektrischiteits Huisje En gratis ijs in Nijmegen’. In de opname ziet men hoe hij met een glimlach ijsjes aan een groep kinderen geeft, terwijl een vrouw zegt: "Dit is wat een gemeenschap doet. Niet wachten op de overheid. Gewoon doen."
De video, met meer dan 15.000 bekeken in 48 uur, werd gedeeld door lokale Facebookgroepen en zelfs door de Nijmeegse gemeente. De stadsbestuurder van Nijmegen, Hanneke van der Werf, reageerde later op Twitter: "Wat een mooi voorbeeld van burgerschap. Hamid, waarde je voor wat je hebt gedaan. We zullen kijken hoe we dit soort initiatieven kunnen ondersteunen."
Wat gebeurt er nu? En waarom gebeurt dit nu?
De Nederlandse energienetwerken zijn oud. Veel van de kasten in stadscentra zoals Nijmegen zijn gebouwd in de jaren 60 en 70. Ze zijn niet ontworpen voor de huidige belasting: elektrische auto’s, heatpompen, zonnepanelen — alles wat vroeger niet bestond. De energietransitie is een goed idee, maar de infrastructuur is niet meegegroeid. In 2023 gaf de Nederlandse Energie-regulator (ACM) al waarschuwingen over de kwetsbaarheid van de meterkasten in oude wijken. Gelre Nieuws ontving een intern rapport van Liander dat aangaf dat 38% van de meterkasten in Nijmegen ouder is dan 40 jaar — en 12% van die kasten geen automatische beveiliging meer hebben.
De brandweer en de netbeheerder zullen nu een onderzoek doen, maar er is geen officiële verklaring over een herstelplan. Geen tijdschema. Geen beloften. Dat is het probleem. Mensen zien hoe de wereld verandert, maar de stroomkasten blijven hetzelfde. En als er weer een overbelasting komt — wie weet met een hittegolf volgende zomer — dan is de kans groot dat hetzelfde gebeurt. En dan misschien met meer gevolgen.
Wat kunnen bewoners doen?
Als je in een oude wijk woont, is het verstandig om te controleren of je meterkast nog veilig is. Vraag de netbeheerder om een gratis inspectie. Zorg dat er geen kabels overbelast zijn. Vermijd meerdere stekkerdozen met hoge vermogensapparaten. En als je merkt dat je kast warm wordt, of er een vreemde geur komt, bel dan direct de netbeheerder — niet de brandweer. Want soms is het geen brand. Soms is het een waarschuwing.
Frequently Asked Questions
Hoe komt het dat een kleine brand in een meterkast zo veel huishoudens uitval laat?
Een meterkast is een knooppunt dat meerdere huizen voorziet van stroom. Als er een kortsluiting of overbelasting optreedt, schakelt de beveiliging automatisch uit — maar dat betekent dat alle aangesloten huizen plotseling zonder stroom zitten. In oude wijken zoals Daniëlsplein zijn deze kasten vaak verbonden met 20 tot 40 huizen per unit. Bij een fout in één kast kunnen dus 300 of meer huishoudens tegelijk worden getroffen.
Waarom was er geen rook of vlammen te zien?
De brand was geen open vuur, maar een elektrische overbelasting die zichzelf heeft afgesloten door een zekering of thermische uitschakeling. De hitte was hoog genoeg om isolatie te verbranden en een sterke geur van verbrand plastic of voedsel te veroorzaken — maar niet hoog genoeg om hout of metselwerk aan te steken. Dit is een veelvoorkomend fenomeen in oude kasten, en vaak wordt het pas opgemerkt als de stroom uitvalt.
Is Hamid een bekend persoon of een gewone burger?
Hamid is een gewone burger uit Nijmegen, volgens de YouTube-video en lokale getuigen. Zijn achternaam, beroep of organisatie zijn niet bekend. Zijn actie was volledig spontaan: hij had ijs in zijn vriezer en besloot het te delen. Zijn gedrag is een voorbeeld van "burgerinitiatief" — een fenomeen dat in Nederland steeds vaker wordt gezien tijdens crises, van stroomuitval tot overstromingen.
Wat doet Liander nu om dit soort incidenten te voorkomen?
Liander heeft geen officieel plan bekendgemaakt, maar in 2024 startte het bedrijf een pilot in vier Nederlandse steden om oude meterkasten te vervangen door slimme, automatisch monitoren units. Nijmegen is niet in die pilot opgenomen — maar de brand aan Daniëlsplein verhoogt de druk om dat te veranderen. De gemeente heeft aangekondigd dat ze een verzoek zullen indienen voor financiële ondersteuning van het provinciale bestuur.
Kunnen bewoners zelf iets doen om hun meterkast veiliger te maken?
Ja. Vraag Liander om een gratis inspectie van je meterkast. Vermijd meerdere hoogvermogensapparaten (zoals een wasmachine, een kookplaat en een airco) op één stekkerdoos. Controleer of je kast geen warmte uitstraalt of een vreemde geur heeft. En als je een oude woning hebt: overweeg een zekering met overbelastingsbeveiliging. Kleine stappen, grote impact.
Is dit een teken dat Nederlandse energienetten te oud zijn?
Absoluut. De gemiddelde leeftijd van een meterkast in Nederland is 42 jaar — terwijl de technologie erachter is ontworpen voor een verbruik van 2.000 kWh per jaar. Vandaag is dat gemiddeld 5.500 kWh. De energietransitie is een goede doelstelling, maar zonder investering in de infrastructuur wordt elk warme zomerse avond een risicovolle avond. Dit incident is geen toeval. Het is een voorspelling.
